46,036 total views,  17 views today

Jak poprawnie zgrywać przyrządy celownicze?

Dla większości „wyszkolonych” strzelców pytanie wydaje się tak bardzo banalne, że nie zasługuje na skupianie mu zbyt dużej ilości czasu. Jednakże szczególnie w początkowym nauczaniu zrozumienie kilku istotnych aspektów związanych z poprawnym zgrywaniem przyrządów celowniczych, sposobem akomodacji oka oraz celowaniem może okazać się bardzo przydatne w budowaniu świadomości skutecznego strzelca. Dlatego zanim przejdziemy do odpowiedzi na pytanie jak celować na czym polega poprawne zgranych przyrządów celowniczych nazywane „równą muszką” polega na:

” Takim ich ustawieniu, że muszka znajduje się dokładnie pośrodku szczerbinki celownika , a jej górna krawędź i górna krawędź celownika ustawione są w jednej linii”.

Marek Kaszczyk: Podstawy celnego strzelania.  Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej, s. 1;

Poprawne zgranie przyrządów celowniczych zostało zaprezentowane na rysunku poniżej. Zwróć prosze uwagę w nawiązniu do definicji pana Marka Kaszczyka na fakt, iż muszka znajduje się dokładnie po środku szczerbinki celownika , a jej górna krawędź i górna krawędź celownika ustawione są w jednej linii. W moim odczuciu stwierdzenie osiągnięcia zgrania górnej krawędzi muszki oraz górnej krawędzi szczerbinki zawsze bywało naturalniej proste. Problemem stawało się stwierdzenie czy muszka znajduje się dokładnie pośrodku szczerbinki celownika. Czynnikiem kluczowym do rozwiązania problemu była i jest jednakowa ilość światła po lewej i prawej stronie muszki. Zwróć powtórnie uwagę na rysunek zamieszczony poniżej. Na to jak doskonale widzisz zgranie przyrządów celowniczych. 

Rysunek 1. Zgrane przyrządy celownicze.

Istnieją jednak pewne ograniczenia związane ze zgraniem przyrządów celowniczych, aby je sobie uzmysłowić musimy najpierw zrozumieć jak działa ludzkie oko.

„Za tęczówką leży zmiennoogniskowa soczewka (lens), jeden z najbardziej zdumiewających narządów w naszym ciele. Ralf Dahm (2007) nazywa ją „kryształem biologicznym”.  Soczewka oka ma dwie własności, które odróżniają ją od układu optycznego w aparacie fotograficznym. Po pierwsze, ma znakomitą przezroczystość, dzięki czemu przepuszcza do wnętrza oka niemal 100% światła, oczywiście pod warunkiem, że jest w pełni sprawna. Soczewka oka jest również zmiennoogniskowa, co pozwala obserwatorowi na wyraźne oglądanie rzeczy znajdujących się w różnej odległości od niego. Mechanizm zmiany ogniskowej soczewki oka w niczym nie przypomina zmiany ogniskowej w obiektywie fotograficznym. Utrzymywanie ostrości widzenia obiektów znajdujących się w różnej odległości od układu optycznego oka jest zagwarantowane przez możliwość zmiany kształtu soczewki oka. Im obiekt jest bliżej oczu obserwatora tym grubsza staje się soczewka, a im dalej, tym jest cieńsza”.

http://afterimagia.pl/book/system-analizy-zawartosci-obrazu/;
Rysunek 2 Akomodacja soczewki oka do różnych odległości od obiektu, na którym koncentruje się wzrok.

„Soczewka jest przyczepiona do wewnętrznej części gałki ocznej za pomocą mięśni rzęskowych (ciliary muscles), które kurcząc się rozciągają soczewkę, przez co staje się ona cieńsza, a rozluźniając – sprawiają, że soczewka pęcznieje w środkowej części. Efekt skupiania promieni świetlnych na tylnej ścianie gałki ocznej, czyli ogniskowania, jest związany ze zmianą kąta załamywania się promieni świetlnych na soczewce o różnej grubości. Grubsza soczewka załamuje promienie świetlne pod większym kątem niż cieńsza. Zjawisko to nazywa się akomodacją (accommodation) oka”.

http://afterimagia.pl/book/system-analizy-zawartosci-obrazu/;

Podsumowując nasze oczy są w stanie utrzymywać bardzo wyraźne widzenie wyłącznie obiektów położonych w tej samej odległości. Z uwagi na powyższy fakt nasze idealne zgranie przyrządów celowniczych nie jest w pełni możliwe i w  zależności od tego czy skupiamy ostrość widzenia na szczerbince czy też muszce wygląda w sposób następujący

Rysunek 3 „Błędne działanie – Skupienie ostrości oka na szczerbince”.
Rysunek 4 „Poprawne działanie – Skupianie oka na muszce”.

Jak poprawnie celować?

„Celowanie– nadanie części broni odpowiadającej za kierunek lotu pocisku (np. lufie) takiego położenia w przestrzeni, aby miotany pocisk trafił w cel. ”

Stanisław Torecki: 1000 słów o broni i balistyce. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982, s. 50. ISBN 83-11-06699-X;

Oczywiście w przypadku poprawnie przystrzelanej broni jednym z wymogów  tego by miotany pocisk trafił w cel jest skierowanie zgranych przyrządów celowniczych w  konsekwencji czego również wylot lufy zostanie skierowany w stronę celu.

Na wszystkich trzech rysunkach zamieszczonych poniżej spełnione zostaną kryteria zawarte w definicji pana Toreckiego jednakże bazując na wiedzy z poprzedniego podrozdziału jesteśmy świadomi możliwości i ograniczeń wynikających z akomodacji ludzkiego oka. W konsekwencji czego wśród zamieszczonych poniżej rysunków poniżej tylko jeden prezentuje idealny sposób celowania.

  • Rysunek 5 „Błędne działanie- skupienie ostrości oka na celu”, w konsekwencji czego strzelec nie jest wstanie poprawnie zgrać przyrządów celowniczych (nie jest wstanie upewnić się co do zgrania w linii oraz co do ilości światła po prawej i lewej muszki);
  • Rysunek 6 „Błędne działanie – skupienie ostrości oka na szczerbince”, w konsekwencji czego strzelec może dosyć dokładnie zgrać przyrządy celownicze (jest w stanie upewnić się co do zgrania w linii oraz co do ilości światła po prawej i lewej muszki), jednakże na wskutek utrzymywania skupienia bardzo blisko nie jest wstanie wyraźnie widzieć celu;
  • Rysunek 7 „Poprawne działanie – skupianie oka na muszce, w konsekwencji czego strzelec może dosyć dokładnie zgrać przyrządy celownicze (jest w stanie upewnić się co do zgrania w linii oraz co do ilości światła po prawej i lewej muszki), oraz w miarę wyraźnie widzieć cel.
Rysunek 5 „Błędne działanie- skupienie ostrości oka na celu”
Rysunek 6 „Błędne działanie – skupienie ostrości oka na szczerbince”
Rysunek 7 „Poprawne działanie – skupianie oka na muszce”